Afrika’nın güneyindeki ülke, büyük ölçüde suyla taşınan bakteriyel bir hastalık olan ve kadim kıtanın en önemli sorunlarından biri olarak kabul edilen koleraya karşı, birkaç yıl önce küresel mücadelede parlak bir başarı öyküsü çiziyor gibi görünüyordu. Ulusal aşılama kampanyaları ve sanitasyon çalışmaları, hastalığın Malavi’de neredeyse ortadan kalkmasını sağlayacaktı. 2021’de ülkede kaydedilen kolera vakası yalnızca ikiydi.
Bununla birlikte son 11 ayda Afrika’nın güneyindeki bu ülkede 28 bini aşkın kolera enfeksiyonu ve buna bağlı en az 900 kişi yaşamını yitirdi.
Uzmanları koleranın tipik olarak enfekte kişilerin yalnızca yaklaşık yüzde 1’ini öldürdüğünü söylüyor. Ancak hastanelerin temel ihtiyaç maddelerinden yoksun olması ve birçok insanın ancak çok hastalandıktan sonra yardım aramasıyla Malavi’deki ölüm oranı yüzde 3.3 civarında, normalin üç katı seviyesinde seyrediyor. Bu, ülkede son yirmi yılın en kötü kolera salgını…
Malavi’nin mevcut aşı sayısı talebe ayak uyduramıyor. İntravenöz hatta eldiven bile bulmanın çok zor olduğu hastaneler, yetersiz eğitimli ve aşırı çalışan sağlık personeli ile oldukça zayıf vaziyette. Başkent Lilongve’deki Bwaila Bölge Hastanesi’ndekine benzer acil durum kolera çadırları ülke çapında ortaya çıktı. Sınır Tanımayan Doktorlar Koordinatörü Mirjam Molenaar, “Koşullar çok kötü. Personel bu durumda ellerinden gelenin en iyisini yapıyor ancak açıkça bunalmış durumdalar.”
Kolera, geçen yıl 31 ülkede yaşanan salgınlarla birlikte dünya çapında hızla yeniden yükselirken Malavi, hastalığı neredeyse tamamen ortadan kaldırmış ülkelerde bile koleranın nasıl birdenbire yeniden patlama yapabileceğine dair bir uyarı. Uzmanlar, temiz su ve banyolara erişimi olmayan topluluklar var olduğu sürece, kötü bir salgının bir ulusu kasıp kavurabileceğini söylüyor.
EN SON 1994’TE ANKARA’DA YAŞANDI
En eski anlatımları MÖ 5. yüzyılda Sanskrit metinlerine uzanan kolera dünya çapında milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine neden oldu. Osmanlı İmparatorluğu’nda ise en büyük salgınların 1892-1894 ve 1912-1913 Balkan Savaşları sırasında yaşandığı kaynaklarda belirtilmekte. Bunların yanında 1831 ve 1835’te de binlerce kişinin yaşamını yitirdiği salgınlar görülürken Türkiye’de son kolera salgınları 1970’te İstanbul’da (dünya çapındaki ‘1961-1975 yedinci kolera salgını’ sırasında yaşanan salgın ‘Sağmalcılar Kolera Salgını’ olarak da bilinir) ve 1994’te Ankara’da yaşandı.
